(ចិន)៖ អង្គការយូណេស្កូ បានដាក់បញ្ចូលក្បួនព្យាបាលជំងឺបុរាណរបស់តៃប៉ិមួយឈ្មោះថា លំ ទៅក្នុងបញ្ជីសម្បត្ដិវប្បធម៌មនុស្សជាតិអរូបិយ។
ក្បួនព្យាបាលជំងឺបុរាណរបស់តៃប៉ិ តាមរយៈការត្រាំក្នុងទឹក គឺជាចំណេះដឹង និងក្បួនតម្រាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងជីវិត សុខភាព ការព្យាបាល និងការទប់ស្កាត់ជំងឺ ដែលប្រជាពលរដ្ឋតៃប៉ិតែងយកមកអនុវត្ត នៅតំបន់ស្វយ័តតៃប៉ិ ភាគខាងត្បូងឈាងខាងលិចប្រទេសចិន។
ក្នុងភាសាតៃប៉ិ ពាក្យ «លំ» សំដៅទៅលើចំណេះដឹង និងក្បួនតម្រាពីបុរាណនៃវិធីមុជទឹក នៅក្នុងស្រះទឹកក្ដៅធម្មជាតិ ឬក្នុងទឹកដែលមានស្លឹករុក្ខជាតិ ឬ ស្ទីមជាដើម ដើម្បីរក្សាតុល្យភាពរវាងកាយនិងចិត្ត ធ្វើយ៉ាងណាអោយធានាបានថាមនុស្សមានសុខភាពល្អ និង ជាសះពីជំងឺទាំងឡាយ។
ពាក្យថា «សូវ៉ា រីកប៉ា» (Sowa-Rigpa) មានគេស្គាល់ជាទូទៅថា ជាប្រព័ន្ធព្យាបាលរបស់ប្រជាជនតៃប៉ិ។ ក្បួននេះ ស្ថិតក្នុងចំណោមក្បួនព្យាបាលជំងឺដ៏ចំណាស់បំផុត ដែលនៅមានគេយកមកប្រើ និង មានការកត់ត្រាជាឯកសារបានយ៉ាងល្អបំផុតក្នុងពិភពលោក។ ក្បួននេះ មានដើមកំណើតនៅតៃប៉ិ ហើយក៏មានគេនិយមយកមកប្រើនៅប្រទេសឥណ្ឌា នេប៉ាល់ ប៊ូតាន់ ម៉ុងហ្គោលី និង រុស្ស៊ី។
ក្បួនព្យាបាលនេះ ដើរស្របនឹង ជុងវ៉ាង៉ា ឬធាតុទាំងប្រាំដែលបានកត់ចំណាំ នៅក្នុងក្បួនព្យាបាលបុរាណរបស់តៃប៉ិ រួមមានដូចជា ដី ទឹក ខ្យល់ ភ្លើង និងអាកាស។
ក្បួនបុរាណនេះ មានគេយកទៅប្រើប្រាស់នៅតាមតំបន់ទាំងឡាយ ដែលប្រជាជនតៃប៉ិតាំងនៅ នៅឯតំបន់ស្វយ័តតៃប៉ិ ក៏ដូចជាខេត្តទាំងឡាយដែលនៅជុំវិញតំបន់នេះ រួមមានដូចជាខេត្ត ឈីងហាយ ស៊ីឈាន់ កានស៊ូ និង យុនណានជាដើម។ នេះបើយោងតាមក្រសួងវប្បធម៌និងទេសចរចិន។
ក្បួនព្យាបាលជំងឺបុរាណរបស់តៃប៉ិ តាមរយៈការត្រាំក្នុងទឹក ត្រូវបានដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងបញ្ជីជាតិនៃធាតុដែលតំណាងអោយសម្បត្ដិវប្បធម៌អរូបិយរបស់ប្រទេសចិន ចំនួនពីរលើក គឺនៅឆ្នាំ២០០៨ម្ដង និង ឆ្នាំ២០១៤ ម្ដង។
សព្វថ្ងៃ ប្រទេសចិន មានវត្ថុចំនួន៤០មុខ ដែលត្រូវបានដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងបញ្ជីរបស់អង្គការយូណេស្កូ រួមមានដូចជាតំបន់និងក្បួនតម្រាចំនួន៣២ នៅក្នុងបញ្ជីសម្បតិ្ដវប្បធម៌មនុស្សជាតិអរូបិយ សម្បត្ដិវប្បធម៌អរូបិយចំនួន៧ដែលត្រូវការការពារជាបន្ទាន់ និងកម្មវិធីមួយដែលត្រូវបានជ្រើសរើសអោយដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងបញ្ជីនៃវិធីការពារល្អៗ៕ (សារព័ត៌មាន CCTV របស់ចិន)
